متولیان جلوی قاچاق خاك را بگیرند، فرسایش سالانه ۲ میلیارد تن خاك
تولیدو: قاچاق خاك گرچه سوژه جدیدی نیست اما هنوز ابهاماتی حول این مسئله وجود دارد؛ البته در شرایط كنونی ابهام بزرگ این است كه بدانیم بالاخره قاچاق خاك داریم یا نه؟ چون در صورتی كه سازمان محیط زیست حدود دو ماه پیش صراحتا اعلام نمود كه قاچاق خاك وجود دارد اما بتازگی همین سازمان وجود این پدیده مخرب را انكار می كند.
به گزارش تولیدو به نقل از ایسنا، گرچه ماجراهای قاچاق خاك از چند سال پیش در كشور مطرح بوده و بارها افراد مختلف از رئیس جمهور گرفته تا رئیس سازمان محیط زیست و برخی از نمایندگان مجلس نسبت به وجود و وقوع پدیده شوم قاچاق خاك اظهار نظر كرده اند، اما آخرین اظهار نظر در این مورد به حدود دو ماه پیش برمی گردد كه علی مریدی، مدیر كل دفتر آب و خاك سازمان حفاظت محیط زیست در گفت گو با ایسنا اعلام نمود كه قاچاق خاك مزارع و مراتع كشور از دهه ۸۰ شروع شده و همچنان ادامه دارد.
وی همینطور در مورد مقصد خاك های قاچاق شده هم اظهار داشت: مقصد این خاك های قاچاق شده كشورهای حاشیه خلیج فارس خصوصاً امارات و قطر است كه در امارات برای ساخت جزایر مصنوعی و در قطر برای خشك كردن دریا استفاده می شود.
طی روزهای گذشته، این خبر بازتاب بسیاری داشت و حساسیت هایی را در مجلس شورای اسلامی و دستگاه های مختلف همچون سازمان محیط زیست برانگیخت، البته در نهایت خبری از قول مسعود تجریشی، معاون محیط زیست انسانی سازمان محیط زیست روی پایگاه خبری سازمان محیط زیست با تیتر «قاچاق خاك صحت ندارد» انتشار یافت، در خصوص اینكه بررسی های انجام شده طی هفته های اخیر نشان داده است تمام مواردی كه تحت عنوان قاچاق خاك رسانه ای شده، تأیید صحت نشده و عمدتاً صادرات خاك صنعتی بوده كه طبق قانون منعی ندارد.
با این وجود برخی همچنان به احتمال وقوع قاچاق خاك قائل هستند. در همین مورد حسین بشارتی عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات خاك و آب در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به اینكه متأسفانه ادامه قاچاق خاك ایران كه از چند سال پیش شروع شده صحت دارد، امیدواریم مسئولین سوژه قاچاق خاك را جدی بگیرند چون خاك یك منبع تجدیدناپذیر و یا دیرتجدیدپذیر است و تشكیل یك سانتیمتر از آن سال ها زمان می برد، اظهار داشت: تعدادی افراد سودجو با بهانه های مختلف خاك حاصلخیز كشور را جمع آوری و به كشورهای حوزه خلیج فارس صادر می كنند تا صرف ساخت جزایر مصنوعی شود.
وی با تاكید بر این نكته كه قاچاقچیان، قاچاق خاك را در پوشش كالای دیگر انجام می دهند تا اسناد و مداركی درباره آن وجود نداشته باشد، افزود: برخی به بهانه صادرات محصولات گلدانی خاك صادر می كنند برخی هم در پوشش سیمان این كار را انجام می دهند.
ممنوعیت فروش و قاچاق خاك برمبنای قانون حفاظت از خاك این كارشناس حوزه خاك با اشاره به اینكه در لایحه حفاظت از خاك به صورت ویژه به سوژه قاچاق خاك پرداخته شده و در یكی از مواد لایحه حفاظت از خاك آمده كه «هرگونه فروش و قاچاق خاك ممنوع است»، اظهار داشت: خاك در كشور خشك و نیمه خشكی مانند ایران سوژه فوق العاده مهمی است و متأسفانه خاك كشور ما به غیر از قاچاق، با روش های دیگر باز در حال از دست رفتن است بطوریكه سالانه ۲ میلیارد تن خاك را در اثر فرسایش از دست می دهیم و حجم خاكی كه سالانه در اثر فرسایش خاك و شور شدن اراضی از بین می رود قابل مقایسه با قاچاق نیست.
این عضو هیأت علمی تحقیقات آب و خاك در مؤسسه تحقیقات آب و خاك در مورد قاچاق یا صادرات خاك بوسیله صادرات گلدان های زینتی در برنامه ای رادیویی اظهار داشت: یكی از صادركنندگان گل، این اتفاق را در سال ۱۳۹۵ تأیید كرد كه برخی صادركنندگان این كار را در چارچوب صادرات گل انجام می دادند. در داخل كارخانه سیمان باز به جای پروسه تولید سیمان، خاك را غربال و آنرا بوسیله كشتی به كشورهای دیگر قاچاق می كردند.
گمرك قاچاق خاك را جدی بگیرد وی اشاره كرد: بالقطع همه وزارتخانه و نهادها با قاچاق خاك مخالفند و نه تنها مجوزی برای این كار صادر نمی كنند بلكه در صورت مشاهده با آن برخورد هم می كنند اما قاچاقچیان، قاچاق خاك را در پوشش كالای دیگر انجام می دهند تا اسناد و مداركی درباره آن وجود نداشته باشد. بدین سبب اگر قاچاق خاك شایعه باشد خبر خوشحال كننده ای است اما باید مبادی ذی ربط یعنی گمرك و دستگاه های نظارتی این قضیه را به صورت دقیق بررسی نمایند.
بشارتی با تاكید بر اینكه وزارت جهادكشاورزی در مورد صیانت از خاك هیچ كوتاهی نداشته است، اظهار داشت: دستگاه های نظارتی باید در مورد قاچاق و صادرات خاك در ایران گزارش بدهند تا متولیان جلوی این مسئله را بگیرند.
خاك را باید با چنگ و دندان حفظ كنیم به گزارش ایسنا، علی خادم آستانه معاون حفاظت منابع طبیعی سازمان جنگل ها با اشاره به اینكه الان حفاظت از خاك به اشكال مختلف انجام می شود اظهار داشت: باید جلوی عوامل تخریب كننده خاك، همچون قاچاق خاك گرفته شود. خاك یك منبع زیستی و پایه است و بالقطع قاچاق آن هم با دیگر كالاها متفاوت می باشد، به همین خاطر باید با چنگ و دندان از آن محافظت كرد.
این مقام مسئول در سازمان جنگل ها با تاكید بر اینكه یكی از وظایف اصلی سازمان جنگل ها حفاظت از منابع طبیعی است و این سازمان باید از خاك بعنوان یكی از اركان اصلی منابع طبیعی كشور حفاظت كند، اشاره كرد: البته خاك زارعی با خاك معدنی متفاوت می باشد. طبق بررسی ها، قضیه خاكی كه در كارخانه سیمان خبرساز شده یك خاك معدنی است و مجوز خاك های معدنی هم توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت با استعلام از سازمان جنگل ها، صادر می شود، بدین سبب اگر این سازمان احساس كند كه مقرر است خاك زراعی نابود و یا بعنوان ماده معدنی برداشت شود؛ بالقطع مجوز صادر نمی كند و یا جلوی آنرا خواهد گرفت، ضمن اینكه متأسفانه در این قضیه معنای عام خاك در نظر گرفته شده و در جامعه شائبه به وجود آورده است.
معاون حفاظت منابع طبیعی سازمان جنگل ها اشاره كرد: حتی پس از مجوزهایی كه وزارت صنعت، معدن و تجارت در مورد فعالیت های معدنی پس از استعلام و موافقت منابع طبیعی صادر می كند از معدن كاران می خواهد تا خاك حاصلخیز زراعی روی ماده معدنی را تحویل سازمان منابع طبیعی دهند تا برای بازسازی و احیای معدن از آن استفاده گردد.
این مقام مسئول همین طور تصریح كرد: در پروژه های عمرانی و راهسازی باز به همین شكل عمل می نماییم، یعنی خاك سطحی و حاصلخیز باید تحویل منابع طبیعی داده شود و اگر امكان بازگرداندن آن نباشد باید به جای اولیه خود بازگردد، بدین سبب امكان ندارد اجازه قاچاق یا صادرات خاك داده شود، چون قانونگذار هم این مساله را ممنوع كرده است.
معاون دفتر حفاظت و حمایت منابع طبیعی سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری در یك برنامه رادیویی اظهار داشت: پیگیری جدی لایحه جامع حفاظت از خاك در مجلس شورای اسلامی از مزایای رسانه ای شدن سوژه قاچاق خاك است. خوشبختانه هم اكنون این لایحه به تصویب مجلس رسیده و انجام مراحل نهایی آن باز در شورای نگهبان در حال پیموده شدن است.
قاچاق خاك ایران در پوشش صادرات گل و سیمان در همین راستا، اخیراً رمضانعلی ابراهیم پور رئیس گروه حفاظت و حاصلخیزی خاك و معاونت آب و خاك وزارت جهاد كشاورزی اعلام نمود كه دستگاه هایی كه باید در ارتباط با قاچاق خاك پاسخگو باشند، دستگاه های امنیتی و نظارتی هستند و وزارت جهاد كشاورزی در این رابطه مسئولیتی ندارد.
وی اشاره كرد: هیچیك از دستگاه های دولتی مجوزی برای صادرات خاك معدنی و دیگر خاك ها صادر نكردند و نخواهند كرد اما از آنجایی كه قاچاق به شكل رسمی و آشكار صورت نمی گیرد، بالقطع از سالیان دور و دهه ۸۰ به بعد خاك از كشور ما به شكل غیرقانونی خارج می شود.
وی با اشاره به اینكه نخستین نامه ای كه درباب قاچاق خاك از اصل كمیسیون ۹۰ به وزارت جهاد كشاورزی ابلاغ گردید مربوط به سال ۹۴ است اظهار داشت: نخستین اقدام ما، ارسال نامه به رؤسای سازمان جهاد كشاورزی استان های خوزستان، بوشهر، هرمزگان، سیستان و بلوچستان، فارس، خراسان جنوبی و كرمان بود كه آیا صادرات خاك معدنی و كشاورزی از مراجع قانونی انجام می شود یا خیر؟ و همه استان ها نامه رسمی زدند كه مجوز چنین چیزی صادر نشده است.
ابراهیم پور در ادامه بیان كرد: دو سال قبل در كلیپی كه در مورد قاچاق خاك پخش شد؛ تریلی هایی به شكل كانتینر از معدن سیلیس چاه سرخ ارسنجان استان فارس بارگیری می كردند و پس از طی مسافت طولانی به كارخانه تولید سیمان در ساروج بوشهر می رسیدند. طی بازدید ما از این معدن و كارخانه سیمان بوشهر و نمونه برداری ها، مشخص شد كه این دو دقیقاً از همان معدن سیلیس بودند، یعنی یكی از اجزای تشكیل دهنده سیمان، سیلیس است كه طی فرآیندی تبدیل به سیمان می شود، بدین سبب خاكی كه برداشت می شد حاصلخیز نبود و در فرآیند تولید سیمان به كار گرفته می شد.
رئیس گروه حفاظت و حاصلخیزی خاك و معاونت آب و خاك وزارت جهاد كشاورزی همین طور اظهار داشت: خاك بستر زندگی است و همه ما باید در حفاظت از خاك كوشا باشیم. متأسفانه انگشت بهتان در زمینه خاك به سمت جهاد كشاورزی است درحالیكه دستگاه های دخیل در وضعیت فعلی خاك كشور همچون وزارت آموزش و پرورش، وزارت نیرو، وزارت كشور و صدا و سیما باید پاسخگو باشند.
به گزارش تولیدو به نقل از ایسنا، مطرح شدن قاچاق خاك در حوزه رسانه و در سطح مجلس و دستگاه های مختلف اجرایی تازگی ندارد. برای مثال حسن روحانی در آذرماه سال ۱۳۹۵ در مراسم جشن شكرگزاری برداشت محصول اظهار داشت: خاك ایران با لنج به كشورهای حاشیه خلیج فارس می رود و برای كشاورزی و سایر موارد مورد استفاده قرار می گیرد. معصومه ابتكار هم در دوران ریاست خود بر سازمان حفاظت محیط زیست در دولت یازدهم، به قاچاق خاك اعتراض كرده بود.
افزون بر اینها مسعود منصور- معاون حفاظت و امور اراضی سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری - باز در همان سال ۹۵، ضمن تأیید خبر قاچاق خاك از كشور، با اشاره به اینكه قانونگذار صدور هر گونه خاك كشاورزی، مرتعی و نباتی را به خارج از كشور ممنوع كرده است، در گفت و گو با ایسنا اعلام نمود كه دستگاه های متولی خاك باید به سرعت دور هم بنشینند و با قاچاق خاك از كشور مقابله كنند. صادر كردن خاك حاصلخیز كشور با هیچ منطقی مجاز شمرده نمی گردد. خواهش می كنم همه دستگاه ها حساسیت های لازم را داشته باشند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب