برداشت بی رویه آب عامل فرونشست مرودشت اکتشاف معادن دریایی کلید خورد
به گزارش تولیدو، معاون وزیر صمت با اعلان اینکه فرونشست مرودشت بسیاری جدی است، اظهار داشت: عواملی مختلفی بر فرونشست زمین مؤثر است، اما دلیل اصلی و حتی بالاتر از 95 درصد، علت فرونشست برداشت بی رویه آب است.
به گزارش تولیدو به نقل از مهر، داریوش اسماعیلی رییس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی امروز در نشست خبری اظهار داشت: توجه و توسعه به اقتصاد دریامحور یکی از کارهای اساسی سازمان زمین شناسی است که در برنامه هفتم توسعه نیز برای ما تکلیف شده است. دراین خصوص ما هم منابع معدنی دریا را شناسایی و و سرمایه گذاران را به آن سمت معرفی می نماییم. همین طور زیرساخت های دریایی را مانند تهیه نقشه های زمین شناسی، رسوب شناسی فراهم می نماییم.
وی اضافه کرد: سازمان زمین شناسی از نظر ساختاری اداره کل برای تقویت اقتصاد دریامحور به وجود آورده است، برنامه ۵ ساله ای دراین خصوص با برش های سالانه پیشنهاد شده است.
اسماعیلی با اعلان اینکه توجه ویژه دولت دراین خصوص توجه به بخش مکران است، اظهار داشت: با نماینده رییس جمهور در حوزه اقتصاد دریامحور هم جلساتی داشته ایم.
وی در پاسخ به این پرسش که جایگزینی نفت بجای معدن باتوجه به مسئله ناترازی انرژی چگونه ممکن است؟ اظهار داشت: اصل موضوع ممکن است، ایران در نوار کوه های آلپ – هیمالیا قرار دارد و هر کشوری که در این نوار قرار دارد، دارای دو خاصیت زلزله خیز و معدن خیز است.
اسماعیلی بیان کرد: با هزینه حدود ۲۵۰ میلیارد تومان در کردستان با تهیه نقشه های یک پنجاه هزار کشفیاتی در حوزه طلا، سنگ آهن و مس داشته ایم. به همین دلیل جایگزینی معدن بجای نفت ممکن است، اما برای رسیدن به آن مفروضاتی لازم است و به همین علت باید دولت اعتبار بگذارد و تجهیزات حفاری های قدیم و امکانات موردنیاز را فراهم آورد.
معاون وزیر صمت در ادامه درباب مخاطرات زمین شناسی مانند فرونشست جاده های حیاتی کشور و بهره برداری های غیراصولی اظهار داشت: فرونشست یکی از مخاطرات اساسی ما است و سازمان زمین شناسی دراین خصوص می تواند فقط مطالعه و اعلام خطر کند. سازمان نخستین گزارشات را دراین خصوص حدود ۲۲ سال پیش ارایه داده است و پس از آن منطقه استان تهران که در آن زمان شامل قزوین، قم و البرز می شده را مطالعه کرده و نزدیک ده جلد گزارش را دراین خصوص آماده کرده و گزارشات را به مسؤلان مربوطه ارائه کرده است.
وی اضافه کرد: بدنبال آن حدود ۶ استان کشور را مورد مطالعه قرار داده و گزارشات را به ستاد بحران کشور و وزارت خانه های مرتبط همچون وزارت کشور و وزارت نیرو ارایه داده است.
فرونشست مرودشت بسیاری جدی است
اسماعیلی با اشاره به فرونشست منطقه مرودشت اظهار داشت: این مساله بسیار جدی است و اخطار پیشگیرانه را به زودی به مسؤلان ارسال می نماییم.
وی در ارتباط با عوامل اثرگذار بر این امر اظهار داشت: عواملی مختلفی بر فرونشست زمین مؤثر است، اما دلیل اصلی و حتی بالاتر از ۹۵ درصد، علت فرونشست برداشت بی رویه آب است. هم اکنون حدود ۱۴۵ تا ۱۵۰ میلیارد مترمکعب ناترازی آب در سفره های زیرزمینی داریم، یعنی آبی که برداشت شده اما جبران نشده است.
معاون وزیر صمت اظهار داشت: حتی در حاشیه دریا در مازندران و گلستان نیز شاهد فرونشست هستیم، البته ممکنست در این مناطق زمین شکاف برندارد، اما نکته این است که در این مناطق آب شور دریا، ذخایر آبی شیرین را از بین می برد. یعنی آب شیرین را برداشت می نماییم و بعد آب شور دریا جایگزین می گردد.
وی اضافه کرد: بدین سبب طرحی به عنوان نهضت ملی کاهش مصرف آب از طرف معاون اول به ما محول شده است و به همین علت باید مصرف و برداشت آب را در کشاورزی، صنعت و حتی مصارف خانگی کاست.
اسماعیلی بیان کرد: بالاتر از ۹۰ درصد مصرف آب در کشاورزی است. در برخی از نقاط فارس ۴۵۰ متر زمین را حفر می کنند تا به آب برای کشت هندوانه برسند، این در حالیست که یک کیلو هندوانه ۲۰۰ لیتر آب مصرف می کند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا فرونشست زمین تخت جمشید را هم تحت تأثیر قرار داده است، اظهار داشت: نگرانی جدی وجود ندارد، اما باید پیشگیری نماییم.
رئیس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی اضافه کرد: در دولت چهاردهم نقشه راه کلی اکتشافات معدنی در ۱۴ محور ترسیم شده و تاییدیه آن از وزارت صمت گرفتن شده است.
تدوین طرح کاهش مصرف آب
وی با اشاره به اهمیت موضوع آب در کشور، از تدوین طرح نهضت ملی کاهش مصرف آب آگاهی داد و اظهار داشت: یکی از مسایل اساسی کشور، موضوع آب است که در همین جهت، جلسه ای با حضور معاون اول رییس جمهور تشکیل شد و سازمان زمین شناسی ماموریت یافت تا طرحی برای کاهش مصرف آب در کشور تدوین کند؛ این طرح با مشارکت نخبگان آب شناس کشور تهیه و به معاونت اول رییس جمهور تقدیم شده است.
ارائه سند آمایش سرزمین تا ۶ ماه آینده
معاون وزیر صمت درباره ی تدوین سند آمایش سرزمین اضافه کرد: تدوین سند آمایش سرزمین برای کل بخش معدن در حیطه وظایف و اختیارات معاونت معدنی است اما سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی، سند استراتژیک عملیاتی پنج ساله را در دست تدوین دارد و برای کل بخش اکتشاف کشور در آن سند برنامه ریزی خواهدنمود. بدین سان اگر بخش معدن شامل بخش اکتشاف، بهره برداری و صنایع معدنی و فرآوری باشد، در بخش اکتشاف، حتما این کار در دستور کار سازمان قرار دارد و امید است طی پنج الی شش ماه آتی سازمان بتواند این سند را عرضه نماید.
کمتر از ۱۰ درصد پهنه ها اکتشاف شده است
وی همین طور درباب این که باتوجه به اتمام سنگ آهن در معادن سطحی مانند چادرملو و گل گهر و لزوم اکتشافات عمیق، این اکتشافات تا چه عمقی از زمین رو شامل می شود، اظهار داشت: اکتشافاتی که تا حالا در کشور انجام شده است، تمام سطح را پوشش نداده و کمتر از ۱۰ درصد پهنه های مذکور اکتشاف شده است. همین طور تا حالا بیش از ۶۵۰ کیلومتر پرواز انجام شده است اما میزان زمین نیازمند ژئوفیزیک هوایی حدود پنج میلیون کیلومتر خطی است.
اسماعیلی اضافه کرد: یکی از برنامه های سازمان این است که با انجام ژئوفیزیک هوایی به اکتشافات عمیق بپردازد. البته ابتدا داده های پایه، تولید و کانی ها نیز معرفی خواهند شد؛ سپس گام بعدی اکتشافات زمینی تکمیلی و حفاری های عمیق خواهد بود. این سازمان طی مذاکرات گوناگون با شرکت هایی نظیر گل گهر برای اکتشافات عمیق همکاری دارد.
وی بیان کرد: هم اکنون، دو هلیکوپتر قدیمی در اختیار سازمان است که هزینه های نگهداری آنها بسیار بالا است بنابراین، تصمیم گرفته ایم تا از شرکت های خصوصی برای انجام پروژه های ژئوفیزیک هوایی استفاده نمائیم.
معاون وزیر صمت با اشاره به استفاده از تکنولوژی های جدید در سازمان زمین شناسی، اضافه کرد: هوشمندسازی فرآیندها و استفاده از هوش مصنوعی یکی از اولویت های اصلی سازمان است؛ ما درحال راه اندازی سامانه های هوشمند برای مدیریت داده ها و نظارت بر پروژه ها هستیم. همچنین، سامانه زمین برداشت آنلاین را راه اندازی کرده ایم که به کارشناسان امکان می دهد تا بصورت لحظه ای بر کارهای میدانی نظارت کنند که این سامانه به زودی بطور کامل عملیاتی خواهد شد.
اسماعیلی همین طور به موضوع پایگاه داده های علوم زمین اشاره نمود و اظهار داشت: داده های زمین شناسی باید در اختیار بخش خصوصی و سایر ذینفعان قرار گیرد که در گذشته، خیلی از داده ها طی ۴۰ سال در داخل سازمان حبس می شد، اما ما برنامه ریزی کرده ایم تا تمام داده ها را بعد از تولید، در اختیار عموم قرار دهیم. حتی تازه ترین نقشه های تهیه شده نیز بعد از سه ماه در پایگاه داده ها منتشر خواهند شد.
وی با تکیه بر نقش بخش خصوصی در توسعه بخش معدن، اضافه کرد: دولت وظیفه دارد تا اطلاعات پایه را تولید و در اختیار بخش خصوصی قرار دهد که این اطلاعات می تواند تا ۶۰ درصد ریسک سرمایه گذاری در بخش معدن را کم کند.
اسماعیلی اظهار داشت: سازمان زمین شناسی دیگر سراغ گواهی کشف نخواهد رفت و این وظیفه را به بخش خصوصی واگذار می کند؛ وظیفه اصلی ما تولید اطلاعات پایه، انجام اکتشافات عمیق و به کارگیری تکنولوژی های جدید در عرصه اکتشافات معدنی است.
رئیس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور از برنامه های این سازمان برای تهیه نقشه های زمین شناسی، ژئوشیمیایی و پتانسیل یابی اقتصادی آگاهی داد و اظهار داشت: در سال آینده برنامه داریم تا ۱۲۰ ورقه نقشه های زمین شناسی تهیه نماییم که معادل ۳۶۰ پروژه است، این در حالیست که در چهار سال قبل کمتر از ۸۰ ورقه نقشه تهیه شده است. برای این کار، ۲۰ نقشه توسط خود سازمان به انجام می رسد و ۱۰۰ نقشه دیگر به بخش خصوصی، دانشگاه ها و سازمان های مرتبط واگذار خواهد شد.
رئیس سازمان زمین شناسی در ادامه با اشاره به نقش برجسته منابع معدنی در یایی، از برنامه ریزی برای شناسایی و بهره برداری از این منابع آگاهی داد و تاکید کرد: در برنامه هفتم توسعه، وظیفه سازمان زمین شناسی شناسایی منابع معدنی دریا و معرفی آنها به سرمایه گذاران است.
به گفته اسماعیلی، بهره برداری از منابعی مانند نمک و عناصر باارزش موجود در آب های دریایی، یکی از محورهای توسعه معدنی کشور خواهد بود.
وی به نمونه ای از این کارها در استان خوزستان اشاره نمود و اظهار داشت: در این نمونه آب دریا به حوضچه های بزرگی هدایت شده و بوسیله تبخیر، نمک و سایر عناصر باارزش استخراج می شود. علاوه بر این، سازمان زمین شناسی مسئولیت تهیه نقشه های تخصصی دریایی را بر عهده دارد که برای گسترش زیرساخت های ساحلی، راه اندازی اسکله ها و پروژه های در رابطه با اقتصاد دریا محور ضرورت دارد.
اسماعیلی تاکید کرد: بدون اطلاعات زمین شناسی دقیق، خیلی از پروژه های دریایی ممکنست با شکست مواجه شوند و هزینه های سنگینی به اقتصاد کشور تحمیل شود.
رئیس سازمان زمین شناسی با اشاره به اهمیت تعاملات بین سازمانی، عنوان کرد: همکاریهای گسترده ای با معاونت معدنی وزارت صمت، سازمان های تحقیقاتی و حتی نهادهای نظامی، همچون سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، شروع شده است. این همکاری ها به سازمان امکان می دهد از تجهیزات و امکانات موجود در سایر نهادها برای پیشبرد اهداف اکتشافی خود بهره برداری کند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب